AKDENİZ TARZI BESLENME MODELİ
Tıp otoritelerinin tarafından en çok kabul gören, üzerine en çok çalışmanın yapıldığı ve uygulanabilirliğinin yanı sıra sağlık üzerinde olumlu etkileri kanıtlanan diyet modeli Akdeniz tarzı beslenme modelidir.
Çalışmalar Akdeniz tarzı beslenmenin hem hastalıkların tedavisinde hem de hastalıklardan korunma, bağışıklığın güçlenmesinde önemli yerinin olduğunu gösteriyor.
Akdeniz tarzı beslenme modelinde; sebzeler ve meyveler, yağlı tohumlar, kabuklu yemişler, sağlıklı yağlar, yüksek lifli besinler, yumurta, kepekli tahıllar, bitkiler, beyaz et, en az sıklıkla kırmızı et tüketimi önerilirken; işlenmiş gıdalar, hazır paketli ürünler, rafine şeker, trans yağlar, kızartma besinler önerilmez.
Bol tüketilen sebze ve meyveler sayesinde diyetin, C vitamini ve karotenoidler, omega 3 yağ asitleri, alfa-linolenik asit, bioflavanoidler, E vitamini ve antioksidan içeriği yüksektir.
Bu diyette, gözle görmediğimiz yağ miktarı düşüktür. Görünür yağın çoğu ise zeytinyağıdır. Doymuş yağ oranı düşüktür. Oksidasyona dayanıklı ve kan lipitlerini yükseltmeyen omega 3 kaynağı olan zeytinyağını bol miktarda içerir. Sağlıklı yağlar dediğimiz yağlı tohumları ve kuruyemişleri de kontrollü şekilde içeren bu diyet modelinde, vücutta inflamasyon sebep olan omega 6 içeriği yüksek diğer bitkisel yağlar yer almaz.
Diyet ile alınan enerjinin %55-60’ı karbonhidratlardan, %12-15’i proteinlerde geri kalan %25-30’u ise yağlardan karşılanır.
Akdeniz tarzı yaşam tarzı modelini sadece yeme düzeni belirlemez; egzersiz yapmak, stresi yönetebilmek, güçlü ve sağlıklı sosyal ilişkileri sürdürmek de beslenme gibi güçlü ayaklardır.
Çöp yiyecekler (ki ben bunlara yiyecek derken bile düşünüyorum, birşeyin yenilebilir olması onun besin olduğu anlamına gelir mi, bu da bambaşka bir konu olarak yazılabilir) diyetten çıkarılır.
Su tüketimi diyette büyük önem taşır. Kabaca "ağırlık x (30-35) ml" şeklinde hesaplama ile günlük su ihtiyacı belirlenir.
Haftalık 150 dk egzersizler önerilir.
Uyku hijyeninin sağlandığı 6-8 saat gece uykusu uyumak çok önemlidir.
Akdeniz tarzı beslenme modelini sağlıklı beslenmek isteyen, kilo yönetimi sağlamayı hedefleyen, büyüme çağındaki çocuklar, gebe kalmak isteyen, kronik hastaların kontrolünü amaçlayan herkes uygulayabilir.